مقدمه ای بر عکاسی ماکرو

عکاسی ماکرو ، ژانری است که هر عکاس باید حداقل یکبار در زندگی خود آن را تجربه کند. این ژانر بسیاری از نکات و دروس ارزشمند عکاسی را به ما می آموزد که با استفاده از آن می توان رشد نموده و در زمینه مورد علاقه خود و حتی در جهت کسب درآمد استفاده کنیم.

عکاسی ماکرو یا ماکروگرافی صبر را به ما می آموزد بطوریکه از جزئیات قدردانی کنیم .همچنین عکاسی ماکرو به ما این فرصت را می‌دهد تا مدبر باشیم و دنیای روزمره خود را با چشمانی تازه ببینیم تا مسائل ریز غیر قابل تصور جهان را کشف نموده و با کمی تمرین انبوهی از سرگرمی را بدست آوریم.

در این مقاله ابتدا به تعریف عکاسی ماکرو پرداخته ، تجهیزات عکاسی ماکرو را معرفی نموده ، سپس اصول و تکنیک عکاسی ماکرو را بیان کرده تا بتوانیم به دل طبیعت رفته و از ماکروگرافی لذت ببریم.

عکاسی ماکرو ، ماکرو گرافی چیست؟ 

عکاسی ماکرو macro photography  ، یک روش عکس گرفتن از فاصله ی کم (کلوزآپ) است که در این نوع عکاسی، بیشتر از اشیاء واجسام کوچک عکاسی شده و نتیجه ی آن ثبت تصویر بزرگتر از آنها می باشد. عکاسی از بعد و یا مسافت دورتر از اجسام و اشیاء کوچک را کلوز آپ تعریف می کنیم. در عکاسی ماکرو ، لنزها و تجهیزات مورد نیاز عکاسی ماکرو ، شرایط  نزدیک شدن به سوژه را تا مسافت  یک سانتیمتر را بوجود می آورند در حالیکه در عکاسی کلوز آپ این فاصله به فاصله ای مثلا 50 سانتیمتر از سوژه تبدیل شده و تصویری بسته از سوژه را  به ثبت می رسانند. برای انتخاب این دو ابزار باید سوژه را درنظر بگیریم  ، مثلا نمی توانیم از فاصله یک سانتیمتری پروانه ای که بر گل نشسته ، عکاسی نماییم.

در عکاسی ماکرو ، سوژه های رایج ، حشرات و گیاهان ریزی هستند که بدون چشم مجهز واضح دیده نمی شوند . عکاسی ماکرو برای عکس گرفتن از جزئیات جواهرات  نیز کارایی دارد که جزء عکاسی تبلیغاتی ماکرو محسوب می شود. اندازه سوژه موجود در تصویر ی که در  عکاسی ماکرو  به ثبت رسیده معولا بزرگتر از اندازه آن در طبیعت روی نگاتیو می باشد. در حال حاضر عکاسان از عکاسی ماکرو برای تهیه تصویر ازیک سوژه در ابعاد بزرگتر و واضحتر به نسبت چیزی که در طبیعت هست ، استفاده می کنند.

افراد فعال در صنعت  نیز جهت کنترل کیفیت از عکاسی ماکرواستفاده می کنند که عکاسی ماکرو صنعتی نامیده می شود. برای مثال برای نشان دادن اجزاء ریز قیمت بالای دستگاهها از عکاسی ماکرو صنعتی استفاده می شود.

جزئیاتی که در حالت عادی به چشم نمی آیند با این روش عکاسی دیده می شوند به عنوان مثال حشرات ریز و گیاهان ، سوژه های مناسبی برای عکاسی ماکرو هستند.

جهت میزان واقعی بودن یک تصویر ماکرو باید به مقدار بزرگنمایی آن دقت کنیم که حالت بزرگنمایی 1:1 یا همان یک به یک مناسب ترین حالت می باشد.یعنی اینکه یه سوژه دو اینچی طوری روی حسگر دوربین قرار گیرد که تصویر آن نیز دو اینچ باشد. زمانیکه یک سوژه به اندازه ی نصف اندازه ی خود در دنیای واقعی روی حسگر دوربین قرار گیرد بزرگنمایی یک به دو می شود چرا که همان جسم دو اینچی به اندازه یک اینج روی حسگر دوربین ثبت شده است.

عکاسی ماکرو یکی از معمول ترین روش ها برای عکاسی از گل ها می باشد.

تنظیمات عکاسی ماکرو

در گذشته نیاز به تهیه ی لنز هایی با قیمت بالا جهت عکاسی ماکرو  داشتیم ولی در دوربین های دیجیتال به این شکل نیست به طوریکه امروزه با این دوربین ها  قادر به گرفتن عکس های ماکرو با کیفیت قابل قبول هستیم. بعضی از انواع دوربین ها امکان  نزدیک شدن به سوژه را تا حد خیلی زیادی برای عکاسان فراهم می کنند در حالیکه در استفاده از بعضی دوربین های دیگر ، عکاسان باید از زوم جهت بزرگنمایی سوژه و پر کردن کادراستفاده کنند.

عمق میدان کم یکی از محدودیت های عکاسی ماکرو می باشد. به فاصله ی هر شئ موجود در جلو و پشت سوژه اصلی که در حالت فوکوس می باشد،عمق میدان گفته می شود  که این فاصله در حالت ماکرو خیلی کم می باشد و باعث تار شدن تصویر می شود ولی این محدودیت عمق میدان کم ، می تواند مفید باشد بطوریکه با این محدودیت می توانیم توجه ببیننده را بصورت کامل به سوژه مد نظر خود جلب کنیم.

زمان نوردهی زیاد مورد دوم قابل بررسی در عکاسی ماکرو است.مدت  زمانیکه شاتر دوربین عکاسی جهت ثبت کردن تصویر باز می ماند ، نور دهی نامیده می شود.

کوچک بودن دیافراگم در حالت ماکرو سبب شده تا شاتر این نوردهی را جبران کند . اگر در هنگام عکاسی دست ما ثابت نباشد و یا سوژه مورد نظرمان مثلا گل به دلایل مختلف از جمله وزش نسیم حرکت کند ، تصویر ما تار میشود.

خارج کردن دوربین عکاسی خود از حالت ماکرو پس از عکاسی از موارد مهمی است که باید به آن دقت کنیم تا از تار و مبهم شدن عکس های بعدی جلوگیری کنیم .

تنظیم دوربین به صورت ماکرو در برخی دوربین ها به صورت مستقل و جداگانه است و این در حالیست که حالت ماکرو در برخی دوربین های دیگر می تواند به شکل مکمل حالت های دیگر فعال گردد که در دوربین های نوع دوم انتخاب گزینه پرتره در ارتباط با حالت ماکرو بهترین حالت است.

بزرگ نمایی در عکاسی ماکرو

در عکاسی ماکرو ، مهم است که بدانید سوژه شما در سنسور دوربین شما چه اندازه بزرگ یا کوچکی دارد. مقایسه این عدد در مقابل اندازه سوژه در دنیای واقعی به شما مقداری می دهد که به عنوان بزرگنمایی شناخته می شود.

اگر این نسبت یک به یک باشد ، گفته می شود سوژه شما در “اندازه زندگی” است. به عنوان مثال ، اگر از چیزی به طول یک سانتی متر عکاسی می کنید و دقیقاً یک سانتی متر روی سنسور دوربین شما قرار دارد ، اندازه آن واقعی است (صرف نظر از اندازه سنسور دوربین شما)

سنسورهای معمولی در DSLR ها و دوربین های بدون آینه از حدود 17 میلی متر تا 36 میلی متر عرض دارند. بنابراین ، یک سوژه 1 سانتی متری نسبتاً بزرگ است و قسمت قابل توجهی از عکس شما را اشغال می کند. اگر در نهایت یک چاپ بزرگ انجام دهید ، آن شی کوچک بسیار بزرگ به نظر می رسد

برای درک و مقایسه  آسان تر ، عکاسان حرفه ای  از یک نسبت واقعی استفاده می کنند تا اینکه همیشه “اندازه زندگی” یا “نیمه عمر” بگویند. به طور خاص ، اندازه زندگی بزرگنمایی 1: 1 است. اندازه نیمه عمر بزرگنمایی 1: 2 است. با رسیدن به حدود یک دهم اندازه زندگی ، مسلماً دیگر از نزدیک یا عکاسی ماکرو انجام نمی دهید.

لنزهای ماکرو خوب به شما امکان می دهند با بزرگنمایی 1: 1 عکس بگیرید و برخی از گزینه های آن تخصصی یا حتی بیشتر از اینها هستند. (Canon دارای یک لنز عکاسی ماکرو است که تا بزرگنمایی 5: 1 یا 5 برابر پیش می رود که دیوانه کننده است!) با این حال ، لنزهای دیگر موجود در بازار با نام “ماکرو” ممکن است فقط به بزرگنمایی 1: 2 یا حتی کمتر برسند. من شخصاً توصیه می کنم در صورت تمایل به انعطاف پذیری بیشتر ، عدسی تهیه کنید که بتواند حداقل به بزرگنمایی 1: 2 و در حالت ایده آل با بزرگنمایی 1: 1 برسد.

لنز ماکرو

برای گرفتن عکس های کلوز آپ خیلی نزدیک از سوژه ، از لنزهای ماکرو استفاده می شود . در تصاویری که از چشمان عنکبوت وجود دارد ،عکاس  تصویر ، از لنز ماکرو استفاده کرده است . در واقع اکثر تصاویری که از فاصله ۳۰ سانتی متری گرفته شده است به صورت ماکرو عکاسی شده. دوربینهایی که قادر به بزرگنمایی تصویر تا این حد نیستند فاقد لنز ماکرو هستند . فاصله فوکوس یا MFD  برای این دوربین ها حدود یک متر است در حالی که این عدد چیزی حدود ۸ تا ۱۲ اینچ در لنزهای ماکرو خواهد بود.

ویژگی که لنز ماکرو را از بقیه لنزها متفاوت می کند تنها فاصله فوکوس نیست بلکه مرتبط کردن فاصله فوکوس کم با طول بلند کانونی توسط این لنزها می باشد که به عکاسان این اجازه را می دهد تا برای ثبت تصاویری که به نظر می آید در آنها بزرگنمایی بیشتر است ، دوربین را به سوژه نزدیک کنند.

لنزهایی که تصاویری با نرخ بزرگنمایی( ۱:۱) یک به یک و با رعایت دو ویژگی بالا تولید می کنند ، جز بهترین لنزهای ماکرو هستند یعنی اندازه سوژه در تصویر گرفته شده توسط دوربین دقیقاً برابر اندازه خود سوژه در زندگی واقعی است .

در صورت علاقه مند شدن به لنزهای ماکرو بهتر است با توجه به قیمت نسبتا بالا و تنوع زیاد آنها ، قبل از خرید جهت شناخت  ویژگی محصولی که قصد خرید آن را دارید ، تحقیق و مطالعه بیشتری در خصوص آنها داشته باشید .

در صورت داشتن تجربه استفاده از لنزهای ماکرو آن را با ما در میان بگذارید .

فاصله مناسب در عکاسی ماکرو

خیلی نزدیک شدن به سوژه در عکاسی ماکرو ، سبب ترساندن سوژه و همچنین مانع رسیدن نور کافی به آن می شود . فاصله ۶ اینچ یا معادل ۱۵ سانتی متری ، بهترین فاصله در این نوع عکاسی می باشد برای اینکه مجبور نباشید بیش از حد معمول به سوژه عکاسی خود نزدیک شوید همیشه لنزهایی با قابلیت عکاسی از فاصله دور تر را تهیه کنید. که البته این لنز ها که دارای فاصله کانونی بیشتری مانند ۱۸۰ تا۲۰۰ میلیمتر هستند اغلب دارای قیمت بالایی می باشند. انتخاب لنزهای با فاصله کانونی ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیمتر، لنزهای با فاصله کانونی قابل قبول و در عین حال قیمت مناسب هستند.

زاویه مناسب برای عکاسی ماکرو

در عکاسی ماکرو به زاویه خود به سوژه دقت کنید بسیاری از مبتدیان ، در این زمینه دچار اشتباه می‌شود . برای به دست آوردن زاویه در ماکروگرافی دو حالت زیرا درنظربگیرید:

حالت اول : سوژه را دقیقا زیر چشم خود قرار دهید که در این صورت شما مستقیم به پایین خیره شده و در صورت گل بودن سوژه به عنوان عکاسی ماکرو از گل، درون گلبرگ ها دیده می شود.

حالت دوم: موازی با چشمان خود سوژه را قرار دهید به عنوان مثال درصورت عکسبرداری از یک گل خم شده تا سوژه موازی چشم قرار گیرد و در صورت حشره  بودن یک سوژه به عنوان عکاسی ماکرو از حشرات ، باید مستقیم به صورتش نگاه کنیم.

نورپردازی در عکاسی ماکرو

یکی از مهم ترین موارد تاثیرگذار در هر عکس نور می باشد بطوریکه  می توانید بهترین نتیجه را در عکاسی ماکرو با نورپردازی مناسب به دست آورید . در واقع  جلوه‌های هنری هر عکس توسط عنصر نور تقویت می‌شود و استفاده از رینگ فلاش در واقع همان فلاش دوقلویی که نور سه بعدی را فراهم و با این کار موجب ایجاد تفاوت با فلاش تکی می‌شود ، برای عکاسان مبتدی پیشنهاد می‌شود.

سوژه عکاسی

بررسی کردن سوژه قبل ازعکاسی به لحاظ مناسب بودن یا نبودن از الزامات عکاسی ماکرو می‌باشد چرا که به عنوان مثال اگر بخواهید از یک گل عکاسی کنید باید دقت کنید که آیا گل در حال پژمرده شدن است یا شکفتن ، که در صورت پژمرده شدن باید دنبال مورد بهتری جهت عکاسی ماکرو از گل ها باشید تا بتوانید نتیجه مطلوبی دریافت نمایید.

پس زمینه عکاسی ماکرو

دقت کردن به پس زمینه تصویر به هنگام عکاسی ماکروگرافی ، بسیار مهم است تا بتوان یک پس زمینه  مناسب انتخاب نموده و منجر به تولید عکس بسیار خاص شوید . لذا سعی کنید پس زمینه های ساده و بدون بهم ریختگی بیابید چرا که این امر باعث جلوگیری از حواس پرتی از سوژه اصلی به دلیل پس زمینه شلوغ می شود.در این راستا می‌توانید از تغییر زاویه ونواحی پرنور جهت قاب گرفتن سوژه عکاسی با پس زمینه های مختلف استفاده کنید.

 عکاسی ماکرو درمنزل و کرونا

بیشتر ما در طول چند سال گذشته به خانه های خود عادت کرده ایم. و بیشتر عکاسان ، از جمله من ، در یافتن سوژه های جالب و الهام بخشیدن به سختی کار کرده اند. اما یکی از بهترین کارها در مورد عکاسی ماکرو این است که شما می توانید با کمی خلاقیت این کار را در هر مکان ، از جمله در محیط داخلی و خانه انجام دهید.

اصول عکاسی ماکرو

1)انجام فوکوس به صورت دستی در عکاسی ماکرو

خاموش کردن فوکوس اتوماتیک و انجام فوکوس دستی به هنگام عکاسی از حشرات نه تنها سبب راحت تر شدن کار شده بلکه باعث واضح شدن تصویر گرفته شده می شود به طوری که با خاموش نکردن فوکوس اتوماتیک دوربین دائم عمل فوکوس کردن مجدد و تنظیم شدن را انجام می‌دهد که سبب تار شدن عکس می شود .

2)انتخاب لنز مناسب در عکاسی ماکرو

در انتخاب لنز مناسب عکاسی ماکرو ، موارد زیادی وجود دارد . از طرفی برای رسیدن به اندازه دلخواه تصویر می توانید در کنار یک لنز معمولی به صورت همزمان از اکستنشن تیوب ها استفاده کنیم یا بهتر از آن ،  برای بیشتر کردن میزان درشت نمایی تصویر می توانید یک لنز معمولی را با ترکیب اکستنشن تیوب ، به صورت معکوس قرار دهید که البته برای عکاسان تازه کار یا مبتدی در عکاسی ماکرو ، استفاده از لنزهای مخصوص ماکرو بهترین و راحت ترین گزینه است . لنزهای با فاصله کانونی در بازه ۹۰ الی ۱۰۵ میلیمتری و بزرگنمایی ۱:۱( یک به یک) از جمله لنز های محبوب و موجود در بازار در زمینه عکاسی ماکرو هستند . در نظر داشته باشید که لنزهایی با فاصله کانونی کوتاه مانند ۵۰ الی۶۰ میلیمتر وجود دارد اما با انتخاب این مدل ها احتمال فراری دادن سوژه را بالا می برید چراکه با توجه به فاصله کانونی کوتاهتر، برای عکاسی از سوژه باید بسیار نزدیک آن شد .

بزرگنمایی سوژه ی شما در دوربین‌های SPS-C یا کامپکت ، بیش از ۱x خواهد بود. لنزهایی با برندهای سیگمای  sigma ۱۰۵ میلیمتری ، لنزهای کانن canon ۱۰۶ میلیمتری ، لنزهای نیکون nikon ۱۰۵ میلیمتری از جمله لنزهای یک به یک معمول قابل استفاده درعکاسی ماکرو هستند که اکثر این لنزها دارای قابلیت پایداری تصویر می باشند که سبب ترکیب‌بندی راحت می‌شود. اکثر دوربین های کامپکت و دوربین های مشابه اس ال آر دارای دکمه گل هستند که با زدن آن ماکروگرافی (عکاسی ماکرو) ایجاد می‌شود.

3)استفاده از اکستنشن تیوب در عکاسی ماکرو

اکستنشن تیوب ها دارای قیمت پایین تر از حد تصور ما هستند .صفر بودن عدد جلوی دیافراگم و فاصله کانونی در اگزیف عکاسان نشان دهنده ی استفاده عکاس از یک اکستنشن تیوب یا چیزیست که بین بدنه دوربین و لنز قرار گرفته.

تیوب پلاستیکی یا فلزی که بین بدنه دوربین و لنز قرار می‌گیرد ، اکستنشن تیوب نامیده می شود که حالت فوکوس در هنگام استفاده از آنها باید دستی باشد و فوکوس اتوماتیک کار نمی کند . که البته اخیراً در صورت یکی بودن برند اکستنشن تیوب با برند ماکرو با توجه به نوع برند می توان از همه تنظیمات استفاده کرد .

4) رینگ معکوس

استفاده از رینگ معکوس یعنی قطعه فلزی که بین بدنه دوربین و لنز بسته می‌شود از ارزانترین روش ها در عکاسی ماکرو می باشد که بر خلاف اکستنشن تیوب ، سر و ته لنز را به بدنه دوربین متصل می‌کند و بزرگنمایی را به وجود می آورد .

5) درعکاسی ماکرو از رینگ فلاش یا فلاش دوقلو استفاده کنیم

استفاده از فلاش موجب می شود تا بتوانیم در سرعت منطقی ، عکاسی خوبی داشته باشیم ضمن اینکه عمق میدان کافی با نگه داشتن دریچه دیافراگم f/11 زیاد ، داشته باشیم.

6) در ماکرو گرافی از دیفیوزر فلاش استفاده کنید

استفاده از دیفیوزر در کنار فلاش باعث می‌شود نور و سایه ها از بین رفته و رنگ ها در تصاویر با کیفیت بالاتر ثبت شوند. متریال سفید و نیمه شفافی که بین سوژه و فلاش قرار میدهیم ، دیفیوزر فلاش میباشد. سایه های موجود در عکس ملایم تر خواهد شد در صورتی که منبع نور بزرگتر باشد.

7) استفاده از سه پایه مناسب در عکاسی ماکرو

استفاده از سه پایه برای عکاسی ماکرو در همه شرایط مثل شرایط عکاسی از حشرات که سرعت عمل باز کردن سه پایه و محکم کردن آن باعث فرار کردن حشره می‌شود ، مناسب نیست ولی هنگام عکاسی از اشیا که سوژه ثابت می باشد پیشنهاد می شود که جهت از بین رفتن لرزش دست در سرعت های کم شاتر از سه پایه هایی که قابلیت ماکروگرافی دارند استفاده کنید.

8) در عکاسی ماکرو دیافراگم را تنظیم کنیم

الزامی ، جهت گرفتن تمامی عکس ها با دیافراگم (۲٫۸) به هنگام خرید لنزهای ماکرو با دیافراگم کم (۲٫۸) نیست.در ماکروگرافی جهت افزایش دامنه ی عمق میدان وضوح عکس ، پیشنهاد می‌شود از دیافراگم های بسته ترمثل ۱۱-۱۶استفاده کنید که تاثیر بسزایی در کیفیت تصویر خروجی خواهد داشت . زمانی می‌توان از تهیه لنز ماکرو با دیافراگم (۲٫۸) صرف نظر کرد که بتوان برای سوژه مورد نظر مان ، از کیفیت تصویر تا حدی ، صرف نظر کرد چون با کمتر شدن عدد دیافراگم ، قیمت ‌لنز بالا میرود.

9) مهم بودن سرعت شاتر در عکاسی ماکرو

یکی از عوامل مهم تر از ایزو ISO در عکاسی ماکرو سرعت شاتر است . در صورت استفاده از فلاش در عکاسی ماکرو میتوانیم سرعت شاتر را با توجه به تنظیمات فلاش ، تا ۲۵۰ افزایش دهیم و حساسیت ایزو ، عدد ۱۰۰ باشد و کمبود  نور با استفاده از فلاش جبران شود تا باعث تیره شدن پس زمینه سوژه جهت به وجود آمدن جلوه بصری زیبا شود.

10) استفاده از بک لایت مناسب در عکاسی ماکرو

برای ثبت جزئیاتی که به راحتی دیده نمی شوند از نور آفتاب استفاده کنید.اگرچه نور آفتاب برای بسیاری از عکاسان آزاردهنده است ولی اغلب نور آفتاب در عکاسی ماکرو کمک می‌کند تا در تصویر ثبت شده حتی موهای سر حشرات کوچک دیده شوند. البته باید حواسمان به نور ناخواسته و نقطه تاریکی باشد.

11) عکاسی ماکرو در زمان و مکان و آب و هوای مناسب

عکاسی ماکرو در صبح و عصر

دو ساعت اول پس از طلوع آفتاب و دو ساعت قبل از غروب آفتاب به دلیل افتادن نور ملایم و طلایی بر روی سوژه در این ساعت که سبب افتادن نوری مساوی  و مانع از ایجاد سایه  میشود، ساعات طلایی برای بسیاری از عکاسان ماکرومحسوب می شود.

از سوژه های جذاب برای عکاسی ماکرو با یک لنز ماکو ، می‌توان به پشه ها و حشرات و گلها و گیاهان اشاره کرد .در نتیجه مکان های مناسب عکاسی ماکرو ، مکان های پراز گل‌ و گیاه هستند .حشرات نیز در گرما فعال تر هستند در نتیجه درجه حرارت حرارت حدوداً ۱۷ درجه سانتیگراد یا بیشتر، بهترین زمان برای عکاسی ماکرو می باشد. در صورتی که میخواهید حشرات را هنگامی که ساکن هستند بیابید آنها را باید در جای خنک پیدا کنید که می‌توانید در فصل تابستان ، صبح زود زمانی که آنها خواب خواب هستند به سراغشان بروید.

12) درک بزرگنمایی در عکاسی ماکرو

تصور اکثر عکاسان درعکاسی ماکرو این است که هرچه حشره در قاب بزرگتر باشد ، عکس بهتر خواهد شد ولی واقعیت این است که با فاصله گرفتن از سوژه و اینکه حشره به همون اندازه ای که در دنیای واقعی به نسبت محیط پیرامونی خود است باشد ، می توانید عکس های جالب وچشم نوازی ثبت کنید.

صحبت نهایی

امروزه بسیاری از عکاسان می‌خواهند بدانند که چگونه می‌توانند به صورت ماکروعکس بگیرند و به لطف این عکاسان ، عکس های زیبای زیادی از گیاهان کوچک ، حیوانات و حشرات وجود دارد اما این امر همیشه به ویژه برای مبتدیان آسان نیست ولی یکی از ژانرهای بسیار با ارزش است که می‌توانید انجام دهید به طوری که با مهارت‌های صحیح قادرخواهید بود تصاویر حیرت انگیز را حتی در حیاط خانه خود ثبت کنید.

با خواندن نکات و تکنیک های این مطلب که توسط یک عکاس حرفه‌ای ماکرو تنظیم شده به راحتی می‌توانید عکاسی ماکرو را از ابتدا تا انتها بیاموزید و شروع کنید.

در پایان ، شما دقیقاً می دانید که چگونه این توصیه ها را عملی کنید و عکس های ماکرو خیره کننده ای را برای خود ثبت کنید.