حساسیت ISO

 عبارت ISO خود مخفف یک اصطلاح تحت عنوان International Standards Organization است و نرخ ISO همراه با سرعت شاتر و تنظیمات دریچه دیافراگم سه المان اصلی تعیین کننده‌ی میزان نوردهی به فیلم عکاسی یا سنسور دوربین دیجیتال هستند. نرخ ISO که از ۲۵ تا ۶۴۰۰ (و حتی بیشتر از آن) متغیر است، بیانگر حساسیت به نور است. هرچقدر این عدد کمتر باشد، فیلم یا حسگر تصویر به نور حساسیت کمتری دارد. به همین شکل با بیشتر شدن این مقدار حساسیت به نور بیشتر می‌شود، در نتیجه در محیط‌های تاریک نیز می‌توان انتظار عکس های مناسبی داشت.

حساسیت ISO و نویزعکس

زمانی که ایزو را زیاد می‌کنید، نویز داخل تصویر بیشتر می‌شود و عکس دانه‌دانه می‌شود. برای همین هم هست که با این که ایزو حساسیت را افزایش می‌دهد، بهتر است که در کم‌ترین میزان پیش‌فرض دوربین باشد. معمولا ایزوی 100 بهترین گزینه است. اما برخی از DSLRهای جدیدتر و بهتر، ایزوی 50 نیز دارند. هر چه ایزو کم‌تر باشد، نویز موجود در عکس شما کم‌تر خواهد بود. هر چه ایزو بیشتر باشد، نویز بیشتر در عکس‌های شما به شکل دانه خودش را نشان خواهد داد.

در مورد فیلم‌های عکاسی باید گفت که پایین بودن عدد ISO به معنی ریزتر و ظریف‌تر بودن دانه‌ها و المان‌های تشکیل دهنده‌ی فیلم نیز بود و در نتیجه تصویر روان و تمیزتری به دست می آمد. به همین منوال فیلم با عدد ISO بالاتر دارای دانه‌های نمکی بزرگ‌تری بود که تصاویر دانه دانه یا زمخت‌تری را به دست می‌داد.

نویز دیجیتال چیست؟ هرگونه سیگنال نوری که از سوژه ساطع نشده باشد و در نتیجه رنگی تصادفی روی عکس ایجاد کند. مهندسان دوربین‌های دیجیتال سنسورها را طوری طراحی کرده‌اند که در ISOهای پایین (همانند یک فیلم) بهترین عملکرد را داشته باشند.

اندازه ‌گیری ایزو درعکاسی

در اکثر دوربین‌ها، کم‌ترین میزان ایزو 100 و بیشترین میزان آن 3200 است. در دوربین‌های بهتر و گران‌تر، ایزو از 50 شروع می‌شود و می‌تواند بالاتر از 3200 نیز برود. بازه‌ی ایزو از 100 تا 3200 می‌تواند باشد و از ISO 100 شروع می‌شود و سپس به‌صورت ISO 400، ISO 800، ISO 1600 و ISO 3200 ادامه پیدا می‌کند. از اندازه‌گیری می‌توانید بفهمید که مقدار ایزو در هر افزایش دو برابر می‌شود. این مسئله به این خاطر است که هر بار، با افزایش ایزو، در حال دو برابر کردن میزان حساسیت حسگر به نور هستید. میزان حساسیت به نور و نور وارد شده دو برابر می‌شود. اگر ایزوی خود را از 200 به 400 تغییر دهید، میزان نور را دو برابر کرده‌اید؛ یعنی نور ورودی را یک واحد افزایش داده‌اید. اگر ایزو را از 200 به 100 کاهش دهید، میزان نور را نصف کرده‌اید؛ بدین معنی که میزان نور ورودی یک واحد کاهش یافته است.

سرعت ISO و اندازه سنسور تصویر

اندازه سنسور تصویر در دوربین‌های دیجیتال مشخص می‌کنند که چه تنظیماتی برای ISO کمترین میزان نویز دیجیتال را فراهم خواهند کرد. باید درک صحیحی از اندازه سنسور تصویر داشته باشید و آن را از شمارش پیکسل‌ها مجزا بدانید. اندازه سنسور تصویر ابعاد فیزیکی واقعی سنسور است که برای بسیاری از دوربین‌های دیجیتال تاریخ کمتر از ۳۵ میلیمتر بوده است. در دوربین‌های ببین و بگیر، این سنسور بسیار کوچک و در اکثر دوربین‌های DSLR این سنسور به اندازه یک فیلم APC ( اندازه ۲۳ در ۱۵ میلیمتر) بوده است. ابعاد کوچکتر برای سنسور تصویر موجب تولید نویز دیجیتال بیشتر در ISOهای بالا (مثلا ۸۰۰) می‌شود. در حال حاضر بسیاری از تولیدکنندگان DSLR سنسورهای تصویر را به اندازه یک فریم فیلم ۳۵ میلیمتری (به نام فول فریم Full Frame) تولید می‌کنند. سنسور فول فریم بزرگ‌تر، اجازه می‌دهد که تعداد پیکسل بیشتر و بزرگتری در یک سنسور تصویر جمع شوند و در نتیجه برای تنظیمات ISO حتی تا ۱۶۰۰ نیز عکس های بدون نویز، روان و دقیقی ارائه خواهد کرد. در سنسورهای فول فریم پیکسل‌های بزرگتر، بیشتر به نور حساس هستند در نتیجه انرژی الکتریکی مورد نیاز برای ایجاد ISO 800، به اندازه یک سنسور کوچکتر باعث ایجاد نویز دیجیتال نمی شود. دوربین های دیجیتال فول فریم یار شما در شرایط کم نور و جلوگیری از تولید نویز زیاد هستند.

تنظیمات پیشنهادی

همانطور که قبلا نیز بیان شد هر چه ISO پایین‌تر باشد، عکس روان‌تر، تمیزتر و بهتر خواهد بود. عکس هایی با مقدار ISO پایین رنگ‌های دقیق‌تری دارند. مقدار ISO بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ بهترین تصویر خروجی را به شما خواهد داد و این بستگی به طراحی و اندازه سنسور تصویر شما دارد. در برخی طراحی‌ها حتی تا ISO برابر با ۴۰۰ نیز تصویر مناسبی در اختیار عکاس قرار می‌گیرد و امکان بزرگنمایی آن تا حد زیادی فراهم می شود.

جمع‌بندی

حساسیت حسگر تصویر به نور (ISO) همواره با نوعی سبک و سنگین کردن شرایط همراه است. به عنوان مثال ممکن است نیاز داشته باشید برای پایین نگه داشتن مقدار ISO، از منابع نوری بیشتری استفاده کنید. و اگر با شرایط نوری نامناسب روبرو شدید (مثلا نور کم) یا نیازمند سرعت‌های بالاتر شاتر بودید، باید یک دستی و کیفیت عکس را تا حدودی فدای استفاده از ISO بالاتر کنید. به بیان دیگر ISO را افزایش دهید و خود را برای عواقب آن آماده کنید (نویز دیجیتال)، زیرا راه دیگرISO) پایین( از دست دادن عکس است.از طرفی  دوربین‌های گران‌قیمت، حسگرهای قوی دارند و در ایزوهای بالا هم نویز بسیار کمی دارند. و برای تشخیص نویز عکس‌هایی که این دوربین‌ها می‌گیرند باید دقت بسیار بالایی به خرج دهید. اگر یک عکاس حرفه‌ای هستید و می‌خواهید در محیط‌های کم‌نور عکاسی کنید، باید به فکر خریدن چنین دوربین‌هایی باشید.